آشنایی با انواع مواد مخدر و اثرات جسمانی و روانی آنها (بخش دوم)

در مقاله حاضر جهت تکمیل مطالب مقاله قبل، به انواع دیگر مواد مخدر شایع و تهدید کننده روند زندگی نوجوانان و جوانان پرداختیم تا شاید راه گشایی باشد برای آگاهی بیشتر والدین و مربیان دراین زمینه و اینکه رسالت حرفه ای خود را جهت پیشگیری از این بلای خانمان سوز برای خانواده های عزیز به انجام رسانده باشیم.

الکل چیست و چگونه فرآوری می شود:

الکل یک ماده روان گردان است که هوشیاری فرد را تغییرمی دهد و تغییراتی در نحوه ادراک و رفتار فرد مصرف کننده بوجود می آورد. نوشیدنی های الکلی در نتیجه عمل تخمیر از انواع غلات مثل: جو، گندم، برنج و… و سبزیجات و میوه ها تهیه می شوند. در یک تخمیر طبیعی حدود 14 تا 15 درصد الکل بدست می آید.

انواع نوشیدنی های الکلی کدامند و چگونه مصرف می شوند؟

1. آبجو (حاوی شش تا نه درصد الکل)
2. مشروب یا شراب (حاوی 21 تا 41 درصد الکل)
3. مشروبات تقویت شده که به آن ها الکل اضافه می شود (حاوی 18 تا 20 درصد الکل)
4. لیکور یا عرق مانند ویسکی ،وودکا و جین (حاوی 40 تا 50 درصد الکل)

در صورت مصرف الکل چه اتفاقی می افتد؟

روشی که الکل روی هرفرد مصرف کننده تاثیرمی گذارد، به عوامل مختلفی از جمله سن، وزن، جنسیت، وضعیت سلامت، میزان تحمل، انتظارات فرد از اثرات الکل، وضعیت خلق و نحوه سوخت وساز بدن و محیط بستگی دارد. عوارض الکل بیشتر تحت تاثیر میزان مصرف در هر نوبت قرار دارد، یعنی اینکه فردی که گه گاهی الکل می خورد اما حجم کلی الکلی که در هر نوبت مصرف می کند زیاد است؛ بیشتر از فردی که همان میزان الکل را در نوبت های متعدد مصرف دارد آسیب می بیند.

حدود 10 درصد مصرف از معده و مابقی آن از روده کوچک و اندکی نیز از طریق روده بزرگ جذب می شود. الکل به سرعت از این اندام جذب رگ های خونی می شود و خود را به بخش های مختلف بدن می رساند و بعد از تجمع باعث کند شدن فعالیت های مغز و نخاع می شود و مصرف الکل با شکم خالی جذب آن را سریعترمی کند. همچنین جذب آن در مورد نوشیدنی هایی که غلظت الکل بالاتری دارند سریعترصورت می گیرد و فرد زودتر به حالت مستی می رسد.

اثرات کوتاه مدت مصرف الکل چیست؟

الکل به سرعت وارد گردش خون فرد می شود و خود را به قسمت های مختلف بدن می رساند، اغلب سیستم های بدنی تحت تاثیرالکل قرار گرفته و فعالیتشان مختل می شود. برخی از آنها عبارنتد از:

• شکسته شدن قید و بندها و ناتوانی درجلوگیری از بروز هیجانات
• سرگیجه و برافروختگی چهره درنتیجه اتساع رگ های خونی
• اختلال عمومی در کارکرد مغز و دستگاه عصبی
• اختلال درمهارت های حرکتی و پرخاشگری
• فقدان هوشیاری و تهوع

مصرف سنگین آن باعث ایجاد مسمومیت شدید درفرد شده و دوره کوتاهی ازسردرد، تهوع و گاهی استفراغ را به همراه دارد.

اثرات بلند مدت مصرف الکل کدامند؟

مصرف الکل علاوه بر اثرات کوتاه مدت که روی عملکرد جسمی و روانی فرد دارد مشکلات و اثرات بلند مدتی هم دارد که برخی ازآنها را دراین جا ذکر می کنیم.

1: مشکلات کبدی: عوارض کبدی یکی از شایعترین اختلال مرتبط با مصرف الکل می باشد. برخی ازمصرف کنندگان دراثر مصرف مزمن به هپاتیت الکلی یا التهاب کبدی دچارمی شوند که علائم آن عبارتست از: تب، یرقان(زردی بیش از حد پوست و کره چشم) دردهای نامعمول شکمی. هپاتیت الکلی درصورت مصرف درازمدت آن منجر به مرگ فرد مصرف کننده می شود.

حدود 20 تا 30 درصد کسانی که مصرف الکل سنگین دارند سیروز کبدی یا زخم کبد مبتلا می شوند. سیروزکبدی برگشت پذیرنیست، اما اگر فرد مصرف الکل را کنار بگذارد شانس زنده ماندن او بیشتر می شود. افرادی که هپاتیت c دارند، دربرابر آسیب های کبدی ناشی از مصرف الکل آسیب پذیرترند و احتمال اینکه به سیروز کبدی یا سرطان مبتلا شوند بسیار زیاد است.

2: سرطان: مصرف طولانی مدت الکل احتمال ابتلا به برخی از انواع سرطان بویژه: سرطان های مری، دهان، گلو و حنجره ارتباط بسیار نزدیک دارد و بنابر تحقیقات متخصصان این حوزه مصرف الکل در زنان احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد.

3: پانکراتیت: پانکراس یا لوزالمعده با ترشح انسولین قند خون را تنظیم می کند و مصرف بلند مدت الکل می تواند به این عضو آسیب رسانده و منجر به بیماری پانکراتیت یا التهاب لوزالمعده گردد. در این شرایط بیمار با دردهای شکمی شدید رو به رو خواهد بود که کشنده است.

درشرایط مزمن بیماری، فرد با دل درد های مزمن، اسهال و پایین آمدن شدید وزن مواجهه می گردد.

4: مغز: مغز نوجوانان هنوز در حال رشد بوده و به اثرات الکل بسیارحساس است. مصرف زیاد الکل در این دوره می تواند قدرت تصمیم گیری و قضاوت خود را به شدت مختل ساخته و یا عوارض بلند مدت و پایداری روی حافظه فرد به جای می گذارد.

آیا مصرف الکل برروی بارداری تاثیرمی گذارد؟

در دوره بارداری، جنین درکنار مادر رشد می کند و هرچه که مادر می خورد یا می آشامد برجنین او تاثیر می گذارد اگر مادر دراین دوره الکل مصرف کند، جنین خود را با بحران مواجه می سازد. یکی ازآسیب های جدی مصرف الکل در دوران بارداری سندرم الکل جنینی است. نوزادی که با این بیماری به دنیا می آید احتمالا:

• وزن بسیار کمی درهنگام تولد داشته باشد.
• با اختلالات خواب و خوردن همراه باشد.
• مشکلات جدی درتمرکز، توجه و یادگیری درمدرسه

 

کودک مبتلا به سندروم الکل جنینی

اثرات روانی اجتماعی الکل کدامند؟

مصرف کنندگان الکل ممکن است تحت تاثیر آن بسیار تکانشی، پرخاشگرانه و بدون تفکر دست به رفتارهایی بزنند که موقعیت های اجتماعی او را تخریب کند.

برخی مشکلات عبارتند از:

• مشاجره و درگیری با اعضای خانواده
• روابط تیره و مختل با همکاران، همکلاسی یا دوستان
• غیبت مکرر از مدرسه یا محل کار که ممکن است منجر به از دست دادن موقعیت های تحصیلی یا شغلی فرد شوند.
• مسائل قانونی و دستگیر شدن به دلیل رفتار مستانه و تصادفات رانندگی

چرا نوجوانان به مصرف الکل روی می آورند؟

الکل از جمله موادی است که بیشتر به صورت گروهی و در جمع دوستان و آشنایان مورد مصرف قرارمی گیرد و مهمترین عامل در روی آوردن نوجوانان به مصرف الکل، فشار همسالان یا قرارگرفتن درجمعی است که در آن الکل مصرف می شود. برخی نوجوانان تصور می کنند مصرف الکل آنها را از بحران های دوران نوجوانی رها ساخته و تعاملات آنها را با دیگران تسهیل می کند و آن ها را سرحال، جذاب و خونسرد نشان می دهد. اما با مصرف مداوم این ماده خطر وابستگی و سوء مصرف آن اتفاق می افتد.

همچنین مصرف الکل اثرات نامطلوبی به ساختار خواب فرد مصرف کننده دارد؛ دوره خواب عمیق وی کاهش یافته و فرد با بیدارشدن های مکرر و طولانی درشب مواجه می شود و درطول روز با احساس خستگی و کسلی رو به رو می شود.

خطر سوء مصرف الکل در چه افرادی بیشتر از دیگران است؟

• آنهایی که مصرف الکل را در سنین پایین تر از 15 سال تجربه کرده اند.
• نوجوانانی که دارای والدین مصرف کننده ی الکل هستند.
• افرادی که مشکلات رفتاری از جمله پرخاشگری، رفتارهای ضد اجتماعی یا تکانشی دارند.
• افرادی که تجربه حادثه آسیب زا در دوران کودکی داشته اند، مانند کودک آزاری.
• نوجوانانی که والدین حمایت کننده ندارند و آن هایی که تجربه طرد یا بدرفتاری از سوی والدینشان دارند.

این نوجوانان نیاز به توجه ویژه دارند. این علائم در واقع هشداری به ویژه برای والدین است که از شکل گیری این مشکل در فرزندانشان پیشگیری نمایند. پس شما نیازمند این هستید که از فرزند نوجوان خود حمایت کنید و ارتباط باز و صمیمانه ای با او برقرار نمایید.

والدین در پیشگیری از سوء مصرف الکل در نوجوانان چه نقشی دارند؟

والدین می توانند با صحبت کردن با فرزندان خود در مورد خطرات مصرف الکل و سایر مواد و داشتن نقش فعال و تاثیر گذار بر روی حوزه های مختلف زندگی فرزند خود موثر واقع شوند. البته برای بسیاری از شما والدین مطرح کردن این موضوع (مصرف مواد یا الکل) چندان آسان نیست.

ممکن است در ابتدا فرزند شما سعی کند انکار کند و بحث را منحرف کند یا اینکه خود شما از آنچه که عنوان می کنید و یا نحوه شروع بحث مطمئن نباشید. پس توصیه می شود، قبل از آغاز بیان مسئله خوب در مورد آنچه می خواهید به زبان بیاورید بیاندیشید و روند بحث را پیش بینی کنید. همچنین درباره واکنش های احتمالی فرزندتان و اینکه قراراست چگونه به احساسات و سوالات او دراین زمینه پاسخ دهید، بسیار فکر کنید.

حتما دقت داشته باشید زمانی را برای صحبت در این خصوص انتخاب کنید که شما و فرزندتان در شرایط مناسب و آسوده ای قرار داشته باشید. درواقع شما باید در طی تماس و بحث های مداوم با فرزندتان در طول دوره نوجوانی این مسائل را طرح کنید تا هم بتوانید درطی این دوران حساس ارتباط موثرخود را با او حفظ کرده باشید و مطالب و مبحث ها برای او تکراری و یا خسته کننده نشوند.

سعی کنید صحبت هایتان حالت سخنرانی و نصیحت برای او نداشته نباشد و هردو طرف در گفتگو ها شرکت کنید و از رفتارهای مخربی مانند سرزنش کردن، تهدید کردن و تنبیه کردن و امرو نهی کردن به او جدا پرهیز کنید.